شناسایی و اولویت بندی امور حکمرانی خوب در نظام سلامت کشور

نوع مقاله : پژوهشی (Original Research)

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

3 دانشیار مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

چکیده

زمینه و هدف: امروزه، به دلیل مسائل متعددی که در بخش سلامت کشور وجود دارد، دولت به تنهایی قادر به بهبود شرایط نیست و نیاز است برای ارتقای بخش سلامت، از ظرفیت بخش خصوصی و جامعه مدنی بهره گرفته شود. بدین منظور، هدف تحقیق حاضر، شناسایی و اولویت بندی امور حکمرانی خوب در نظام سلامت کشور است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی- توسعه‎ای است. پس از بررسی مبانی نظری و تحقیقات پیشین، امور حکمرانی نظام سلامت شناسایی شدند. سپس با بهره‌گیری از روش دلفی فازی و نظرخواهی از 13 نفر از خبرگان که به صورت هدفمند انتخاب شدند، متغیرها نهایی طراحی شد. نهایتاً، به منظور اعتبارسنجی مدل، از 169 نفر از مدیران بخش سلامت در شهرستان تهران با ابزار پرسشنامه نظرخواهی شد و داده‌ها با روش تحلیل عاملی تأییدی و نرم‌افزار Smart PLS تحلیل گردید.
یافتههای پژوهش: بر اساس یافته‌ها، برای امور حاکمیتی، راهبردهای جهت‌گیری استراتژیک، تولیت متوازن و یکپارچه، ارزش‎مداری و اخلاقی گرایی، مدیریت بهینه‎ی منابع مالی، ارتقای سلامت اداری و توسعه منابع دانشی، برای امور قراردادی راهبردهای توسعه دانش فنی، توسعه بستر اجرایی و عملیاتی و مدیریت ظرفیت ارائه‌ خدمات و برای امور مشارکتی، راهبرد توسعه مشارکت ذینفعان، شناسایی گردید. همچنین، کلیه امور شناسایی شده با روش تحلیل عاملی تأیید شدند و مقدار ضریب تعیین برای امور حاکمیتی، قراردادی و مشارکتی به ترتیب 0.674، 0.605 و 0.551 محاسبه گردید که مقادیری مناسب است.
نتیجه‌گیری: حکمرانی خوب در نظام سلامت ترکیبی از امور حاکمیتی، قراردادی و مشارکتی است که برای حرکت در مسیر ارتقاء نظام سلامت، ضرورت دارد این امور به طور همزمان مورد توجه جدی قرار گیرد و در کنار توانمندی دولت، از ظرفیت بخش خصوصی و جامعه مدنی استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. Motamedi, M., Vaezi, R., Alvani M, Daneshjafari, D. Developing the Public-Private Partnership Strategy in Line with the General Policies of the Health System. The macro and strategic policies 2021; 9(33): 1-26. [In Persian]
  2. Hadian M, Jafari H, Alavi A, Roshani M. Challenges in the health sector reform program. International Conference on Sustaibale Reform in Health System; 2015 Feb 24-26; Isfahan: Isfahan University of Medical Sciences; 2015. [In Persian]
  3. Huang A, Lin Y, Zhang L, Dong J, He Q, Tang K. (2022). Assessing health governance across countries: a scoping review protocol on indices and assessment tools applied globally. BMJ Open 2022; 12:e063866.
  4. Abdolahtabar H, Sajjadi H, Sam Aram E, Tajmazinani A. The institutional context of the health system and its developments in Iran. refahj. 2021; 21 (81): 87-127. [In Persian]
  5. Chiossi S, Tsolova S, Ciotti M. Assessing public health emergency preparedness: a scoping review on recent tools and methods. Int J Disaster Risk Reduct 2021; 56:102104.
  6. Karami, M., Sokhakian, M, Farhadi P. Investigating and Evaluating the Performance of Various NGOs in Iran. Strategic studies in public policy 2019; 7(27): 472-99. [In Persian]
  7. Bromideh A A, Rezaei A, Bromand-Rad H, Aarabi N. The Impact of Health System Reform Plan on NGOs's Activities in Health Sector. Health_Based Research. 2017; 2 (4):355-68. [In Persian]
  8. Mosadeghrad A M, Rahimi-Tabar P. Health system governance in Iran: A comparative study. Razi Journal of Medical Sciences 2019; 26(9):10-28. [In Persian]
  9. Robert E, Zongo S, Rajan D, Ridde V. Contributing to collaborative health governance in Africa: a realist evaluation of the Universal Health Coverage Partnership. BMC Health Services Research 2022; 22: 753-72.
  10. Sheikh A, Sriram V, Rouffy B, Lane B, Soucat A & Bigdeli M. (2021). Governance Roles and Capacities of Ministries of Health: A Multidimensional Framework. International Journal of Health Policy and Management 2020; 10(5): 237–43. 
  11. Marcelo A, Medeiros D, Ramesh K, Roth S & Wyatt P. Transforming health systems through good digital health governance. Philippines: Asian Development Bank; 2018: 67.
  12. Camargo CB & Jacobs E. A framework to assess governance of health systems in low income countries. Switzerland: Basel Institute on Governance; 2011: 451.
  13. amirhosseini A, Shafiee Rudposhti M, Shirazi H, Jannatifar H. Designing a model for the development of public-private partnerships in the health system by a Meta-synthesis Method. Qom University of Medical Science Journal. 2022; 16 (2). [In Persian]
  14. Jarrett P, Fozdar Y, Abdelmagid N & Checchi F. (2021). Healthcare governance during humanitarian responses: a survey of current practice among international humanitarian actors. Conflict and Health 2021; 15(25): 1-13.
  15. Marelli L, Lievevrouw E & Hoyweghen IV. Fit for purpose? The GDPR and the governance of European digital health. Policy Studies 2020; 41(5): 447-67.
  16. Saviano M, Sciarelli F, Rinaldi A & Georcelin A. Healthcare and SDGs Governance in light of the sustainability helix model: Evidence from the African continent. Sustainability 2019; 11(4): 1-20.
  17. Barbazza E & Tello JE. A review of health governance: Definitions, dimensions and tools to govern. Health Policy 2014; 116(1): 1-11.