دستاوردهای 40 ساله توسعه آموزش تحصیلات تکمیلی علوم پزشکی در ایران

نوع مقاله : پژوهشی (Original Research)

نویسندگان

1 استادیار،معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاون دبیرخانه شورای آموزش علوم پایه پزشکی، بهداشت و تخصصی

2 استاد،گروه ایمونولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران، دبیر شورای آموزش علوم پایه پزشکی، بهداشت و تخصصی

چکیده

زمینه و هدف: شاخص آموزش عالی در حیطه تحصیلات تکمیلی علوم پزشکی، به واسطه تأثیرگذاری همه جانبه آن در حوزه-های زندگی فردی و اجتماعی از جمله حفظ و ارتقاء سلامت و گسترش همکاری‌های علمی نقش ویژه‌ای دارد. با توجه به سابقه دیرینه آغاز آموزش عالی به ویژه در حوزه علوم پزشکی در نوشتار حاضر وضعیت آموزش عالی سلامت در حوزه رشته‌های علوم پایه پزشکی در 40 سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در مقایسه با دوران قبل از آن مورد بررسی قرار گرفته است.
روش بررسی: اطلاعات لازم برای انجام این مطالعه با بهره‌گیری از مجموعه مستندات حوزه‌های مسئول معاونت آموزشی وزارت متبوع که وظیفه نظارت بر آموزش تحصیلات تکمیلی علوم پزشکی دارند از جمله شورای آموزش علوم پایه پزشکی، بهداشت و تخصصی فراهم شده است.
یافته‌ها: آموزش در رشته‌های علوم پایه پزشکی تا پیش از انقلاب محدود به 17 رشته کارشناسی ارشد در تعداد معدودی از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی وقت کشور بوده است. در خصوص مقطع دکترای تخصصی نیز تنها آموزش 2 رشته ایمنی‌شناسی و اپیدمیولوژی آن هم فقط در دانشگاه تهران برپا بوده است. انقلاب اسلامی زمینه توسعه چشمگیر رشته- محل‌های علوم پایه پزشکی در سراسر کشور را به گونه‌ای فراهم نمود که در حال حاضر تعداد 81 برنامه آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد با 901 رشته- محل و 61 برنامه آموزشی در مقطع دکترای تخصصی با 388 رشته- محل فرایند آموزش در بخش تحصیلات علوم پایه پزشکی را به انجام می‌رسانند.
نتیجه‌گیری: بررسی آماری وضعیت توسعه تحصیلات دانشگاهی رشته‌های علوم پایه پزشکی در بازه زمانی 40 ساله پس از پیروزی انقلاب اسلامی نشان‌دهنده رشد قابل توجه کمی از لحاظ تعداد رشته‌ها در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی و دانشگاه‌های پذیرنده می‌باشد. توجه جدی به الگوی توسعه رشته‌ها منطبق با نیازهای روز کشور و همچنین توجه جدی‌تر به کیفیت آموزش ضروری به نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها


1-The history of higher education in Iran, accessible through the website at: https://en.wikipedia.org/ wiki/Higher_education_in_Iran
2- History of the establishment of the University of Tehran, accessible at the website at: https://ut.ac. ir/en/page/756
3- CD sets of rules and decisions of the Supreme Council of Cultural Revolution, the Supreme Council of Cultural Revolution, and Tehran, Iran.
4- The collection of documents and approvals of the Council for Basic Medical Sciences, Health and Graduate’s Education from the beginning to the present, accessible through the website at: http://mbs.behdasht.gov.ir/
5- Razavi SM, Khaleghnejad TA, Mortazavi TSA, Rajabi M. Defining the extent of Developing postgraduate degrees of  medical sciences throuhut the country. 2017
6- Comprehensive Health Science Map, Special Committee on Health and Life Sciences of theSupreme Council of theCultural Revolution,
Ministry of Health, Treatment and Medical
Education, 2009