از "استعدادبرتر" تا "مرجع‌شدن": مفهوم‌سازی نوین دربستر حمایت‌ ‌دانشگاهی

نوع مقاله : پژوهشی (Original Research)

نویسندگان

1 رئیس مرکز ملی تحقیقات راهبردی آموزش پزشکی – تهران- ایران.

2 مرکز ملی تحقیقات راهبردی آموزش پزشکی

3 مرکز ملی تحقیقات راهبردی آموزش پزشکی – تهران- ایران.

4 مرکز ملی تحقیقات راهبردی آموزش پزشکی – تهران- ایران

5 دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمان

چکیده

زمینه‌و‌هدف:
رشداقتصادی و رفاه‌ملت‌ها به‌سرمایه‌انسانی آنان وابسته است. سرمایه‌انسانی متشکل‌از فراگیران بااستعداد بوده و پرورش ایشان تا دستیابی به ﻣﺮﺟﻌﯿﺖ‌ﻋﻠﻤﯽ نیازمند ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌رﯾﺰی راﻫﺒﺮدی است. هدف این پژوهش تبیین مراتب رسیدن‌به مرجعیت‌علمی در سطح‌فردی است. همچنین به‌نمونه اقداماتی اشاره می‌کنیم که دانشگاه‌ها می‌توانند برای پرورش دانشجویان بااستعداد انجام دهند تا بتوانند مراتب ارتقاء‌فردی به‌سمت مرجع‌بودن را طی نمایند.
‍ روش‌بررسی:
این مطالعه به شیوه مدل‌سازی در مطالعات کیفی (Qualitative research model building) هدایت شده است.
یافته‌ها:
مراتب ارتقاء فردی را در 5 دسته قرار داده‌ایم. استعدادبرتردر ارتباط با هوش‌قوی‌وخدادادی به‌همراه فراهم‌بودن زمینه‌تقویت آن در طول‌تحصیل معنا می‌یابد. استعدادان‌برتری که باپشتکار فردی و حمایت سیستم، مهارت‌ها و دانشی ممتاز را کسب نمایند را با واژه خبره می‌شناسیم. فرد خبره‌ای که تحت‌شرایطی بتواند خدمتی برتر بیافریند را در زمره نخبگان تعریف می‌گردد. سرآمدان زمینه بهره‌مندی دیگران از دانش و مهارتش را فراهم می‌آورند، در این طبقه شکل‌گیری قطب‌ها و پیشتازی در علم و دانش مطرح می‌گردد. در صورتی که ممتازبودن و یکتایی فردی برای دیگران شناخته شده و مورد احترام باشد فرد به سطح مرجعیت علمی رسیده است. در این سطح اخلاق و منش‌حرفه‌ای بسیار حائز اهمیت می‌گردد. ازآنجا که دانش و دانشمند، از محصولات دانشگاه‌ها می‌باشند، سیاستگذاران و مدیران دانشگاهی به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی نمایند تا در یک بستر حمایتی، افراد با‌استعداد براساس تلاش خود در مسیر رشد علمی قدم بردارند.
نتیجه‌گیری:
دراین‌مطالعه، مدلی‌مفهومی که مسیر ارتقاء فردی را به‌تصویربکشد وواژگان را در هرسطح به‌خوبی تبیین نماید ترسیم کرده‌ایم. براساس مدل ارائه شده، هر فرد در نظام آموزش‌عالی، می‌تواند همزمان با کسب علم‌و‌تجربه در رشته و تخصص مربوطه، خود را به‌صفاتی آراسته نماید که علاوه برتاثیرگذاری‌موفق در جامعه و خارج از مرزهای‌کشور، به‌گونه‌ای جاودان بماند که آیندگان نیز به حضور او درکشور افتخار نمایند. همچنین به‌راهکارهایی که زمینه‌سازوارتقاء‌دهنده رشداستعدادها، دردانشگاه‌های‌کشور باشد اشاره شده است.

کلیدواژه‌ها